PLEASE MATCH YOUR ASSIGNMENT QUESTIONS ACCORDING TO YOUR SESSION
IGNOU MSKE-09 (July 2024 – January 2025) Assignment Questions
खण्ड – 1
1. निम्नलिखित प्रश्नों में से किन्हीं छः प्रश्नों के विस्तृत उत्तर दीजिए:
1. ऋग्वेद का धर्म और उसकी विशेषता को स्पष्ट करते हुए ऋग्वेद के मुख्य सूक्त का विस्तारपूर्वक वर्णन करें।
2. वेदों के व्याख्याकार एवं उनके प्रमुख प्रतिपाद्य विषयों का विस्तारपूर्वक वर्णन करें।
3. वेदों में वर्णित काव्यात्मक सौन्दर्य का विस्तृत रूप से वर्णन करें।
4. वैदिककालीन राजनीतिक एवं आर्थिक जीवन पर विस्तृत रूप से लिखें ।
5. वेदों की अपौरुषयता पर विस्तृत रूप से लिखें ।
6. अथर्वेद संहिता को स्पष्ट करते हुए उसके प्रतिपाद्य विषय पर प्रकाश डालें ।
7. वेदों में वर्णित दार्शनिक एवं वैज्ञानिक चिंतन पर प्रकाश डालें ।
8. वैदिक शब्द रूप के नियमों का विस्तारपूर्वक वर्णन करें।
9. पृथ्वीसुक्त और भूमिसुक्त की विषयवस्तु का विस्तारपूर्वक वर्णन करें।
10. ऋग्वेद के प्रतिपाद्य विषयों का विस्तारपूर्वक वर्णन करें।
खण्ड – 2
2. निम्नलिखित मंत्रों में से किन्हीं चार की व्याख्या करें।
1. मा१नो वधाय हत्नवे जिहीळानस्य रीरधः ।
मा हृणानस्य मन्यवे ।।
2. व्युषा आवः पथ्या३ जनानां पंच क्षितीर् मानुषीर, बोधयन्ती ।
सुसंदृग्भिर् उक्षभिर् भानुम् अभेद वि सूर्यो रोदसी चक्षसावः ।।
3. दृते दृ ह मा मित्रस्य मा चक्षुषा सर्वाणि भूतानि समीक्षन्ताम् ।
मित्रस्याहं चक्षुषा सर्वाणि भूतानि समीक्षे मित्रस्य चक्षुषा समीक्षामहे ।।
4. परि प्रिया दिवः कविर्वयांसि नप्त्योर्हितः ।
स्वानैर्याति कविक्रतुः ।।
5. स एव सं भुवनान्याभरत् स एव सं भुवनानि पर्येत् ।
पिता सन्नभवत् पुत्र एषां तस्माद्वै नान्यत् परमस्ति तेजः ।।
6. शं नः सत्यस्य पतयो भवन्तु शं नो अर्वन्तः शम् उ सन्तु गावः ।
शं न ऋभवः सुकृतः सुहस्ताः शं नो भवन्तु पितरो हवेषु ।
IGNOU MSKE-09 (July 2023 – January 2024) Assignment Questions
खण्ड – 1
निम्नलिखित प्रश्नों में से किन्हीं चार प्रश्नों के विस्तृत उत्तर दीजिए:
1. वेद शब्द का अर्थ बताते हुए वैदिक संहिताओं पर विस्तारपूर्वक प्रकाश डालें ।
2. वेदों की अपौरूषेयता एवं नित्यता पर प्रकाश डालें।
3. वैदिककालीन सामाजिक एवं भौगोलिक स्थिति का वर्णन करें।
4. यजुर्वेद संहिता को स्पष्ट करते हुए उसके प्रतिपाद्य विषय पर प्रकाश डालें ।
5. ऋग्वेद संहिता को स्पष्ट करते हुए उसके विषयवस्तु पर प्रकाश डालें।
6. अथर्वेद संहिता को स्पष्ट करते हुए उसके प्रतिपाद्य विषय पर प्रकाश डालें ।
खण्ड-2
निम्नलिखित प्रश्नों में से किन्हीं चार प्रश्नों के विस्तृत उत्तर दीजिए:
1. उपसर्गों के द्योतकत्व अथवा वाचकत्व सिद्धांत की विवेचना करें।
2. निरूक्त पर प्रकाश डालें ।
3. वैदिक शब्द रूप को स्पष्ट करते हुए उसके नियमों का विस्तारपूर्वक वर्णन करें।
4. मंत्र पाठ को स्पष्ट करते हुए पद पाठ, संहिता पाठ और क्रम पाठ की उदाहरण सहित व्याख्या करें।
5. पृथ्वीसुक्त और भूमिसुक्त की विषयवस्तु का विस्तारपूर्वक वर्णन करें।
6. वेदों में दार्शनिक चिंतन एवं विज्ञान पर चर्चा करें।